Işid, Daeş ya da Daiş şüphesiz bir terör örgütüdür ancak burada bu örgütün kim olduğunu, kimler tarafından kurulduğunu konu etmeyeceğiz. Konumuz, tek bir örgütü anlatan bu kadar çok kısaltmanın ne anlama geldiği.
Evet, örgüt mensupları haricinde herkesin terör örgütü olduğunda ittifak ettiği bu yapılanma için kullanılan birçok kısaltma var. Hayatımıza IŞİD kısaltmasıyla girdi. IŞİD, Irak ve Şam İslam Devleti’nin kısaltmasıdır ve aslında Türkçe doğru kısaltması da budur.
Peki Daeş, Deaş ya da Daiş nedir?
Bu kısaltmalar örgütün Arapça isminin kısaltmalarıdır ancak söylemek gerekir ki Daeş yanlış bir kullanımdır. Arapça الدولة الاسلامية في العراق والشام (ed-Devlet’ül İslâmiyye fi’l Irak ve’ş Şam) kelimelerinin baş harfleri olan dal, elif, ayn ve şın harflerinden oluşan kısaltma, Arapça telaffuz edildiği vakit Dâ’iş olarak telaffuz edilmektedir. Dolayısıyla “Daeş” kısaltmasındaki “e“ telaffuzu için terkipte herhangi bir karşılık bulunmamakta. Batıda “Daesh” şeklinde yazımı doğru bir kullanım olsa da bizim için değildir. Buna göre Daiş Arapça tam ismin en doğru kısaltması olarak karşımıza çıkıyor.
Medyamızın, örgütün vahşi cinayetlerle sahneye çıktığı zamanlarda Işid kısaltması kullanımını terk ederek yanlış olan Daeş kısaltmasını kullanmaya geçtiği görülüyor. Bunun sebebi nedir, biz bilemiyoruz. Belki daha popüler olduğu için olabilir. Neden buraya evrildiği ise bu yazının konusu değil…
ISIL veya ISIS
Bir de bu kısaltmalar var tabii. Bunlar da mezkur örgütün İngilizce isminin kısaltmaları. Her ne kadar İngilizce yayın yapan kimi medya organlarında “Daesh” kullanılsa da İngilizce doğru kısaltmalar bunlardır. Isil, “Islamic State of Iraq and the Levant” kelimelerinin kısaltması. Levant’ın ne olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Levant; Suriye, Lübnan, İsrail, Ürdün, Filistin ve Hatay’ı içine alan bölgeye denmektedir. Bir başka kısaltma Isis ise “Islamic State of Iraq and Syria” kelimelerinden mürekkeptir.
Bunlardan daha kısa bir kısaltma ise IS‘dir. Yani Islamic State (İslam Devleti) kelimelerinin baş harfleridir. Örgüt bidayette kendisini bu şekilde tanımlamıştır.
Işid için, dünyanın farklı yerlerinde kullanılan başka kısaltmalar da olabilir. Kuşkusuz, bir terör örgütünü engellemek ve onu kimlerin mobilize ettiğini anlamaya çalışmak, adlandırmaktan çok daha önemli. Ancak, bir terör örgütü için birçok farklı yaygın isim kullanılmasının garipliği de izahtan vareste bir durum…
Abdullah Yargı
Daeş nedir? Sorusuna daha kapsamlı bilgi verilemezdi galiba… Sizi takip ediyoruz…
Teşekkür ederiz.
Operasyon ne durumda. Tanklar girmis diyorlar. Insallah bu daeside pydide temizleriz
Üstad’ın yazılarınızı yakından takip ediyoruz bilgileriniz için teşekkürler
Allah bütün terör örgütlerinin belasını versin… Paylaşım mükemmel olmuş…
güzel açıklama teşekkür ederiz
Allah isidin belasini versin.
İnternette bu kadar birbirine benzer bilgi ve yazı varken sizin sitenizde hep farklı ve özgün içerikte yazılar buluyorum. Umarım bu yoldan hiç ayrılmazsınız. Sitenizi yakından takip etmeye devam edeceğim. Ellerinize sağlık…
Güzel yorumunuz için teşekkür ederiz.
Bilginize saglik. Guzel yorumlanmis
Güncel bir konuyla ilgili bilgilendirilme yapılmış.Emeğinize Sağlık
insaallah bu heriflere karsi yapilan operasyonda basarili oluruz. bu arada yazi guzel olmus.
Cok guzel olmus emeginize saglik
Güzel bir yazı olmuş, elinize sağlık
Teşekkürler. Yapılan harekatlar insallah hayirlisi ile sonuçlanır.
Değerli paylaşımınız için teşekkürler.
Yanlış bir aratma yaptığımı , yanlış aratma yaparak öğrendim . Emeğinize sağlık
Abdullah bey , Işid kelimesinin açılımının Irak ve Şam İslam Devleti olması hasebiyle içerdiği islam kelimesi insanlar tarıfından terörle bağdaştırılmaması için , daiş vs diğer kelimelerin bizler tarafından koyulduğunu düşünüyordum
Evet, farklı bir bakış açısı. Bu nedenle IŞİD kullanımından vazgeçilmiş olabilir. Küresel kullanım da etkili tabii. Katkınız için teşekkürler.
Ya amca ışid de türkçe islam kelimesi var daiş te de arapça islam kelimesi var neyin kafasını yaşıonuz siz bu dünyada müslümanlık terorizm olmuş ya
Islamin anlamini guzelligini duyurmak yerine islam ismini kullanarak yaptiklari bu akla mantiga uymayan davranislarina bi dur demeli bi hareketde bulunmaliydik insallah hayirlisiyla son bulur
İslam nurunu sonunda tamamlayacaktır.
Oncelikle ellerine saglik guzel acik bir sekilde yapilmis olan bir calisma yanliz tam istedigimi alamadım cunku isid cok yer kaplamakta dunyada lanet olasıca bicok can almakta ve sadece isminin acilısı olmamalidir ama artık daes dememem gerektigini oğrendim
Selamlar!
Yazının başında örgütün kim olduğunu ya da kimler tarafından kurulduğunu konu edilmeyeceğini yazmıştım. Bu yazı tamamen kısaltmalarla ilgili.
Yorumunuz için teşekkürler.
Peki müslümanız demelerinin açıklamasını yapacakmisiniz ya bunlar dinimizi kullanıyor yada gerçekten Müslümandırlar bunun hakkında bilgi verbilirmisin abi
Selamlar Onur,
İslam tarihi içerisinde birçok sapık grup ortaya çıkmıştır. Bunun sebebi haşa İslam değil, onu yanlış anlayanlardır. IŞİD de bunlardan birisi. Tabii IŞİD’in ideoloji, siyaset ve uluslararası ilişkiler açısından farklı dayanakları da var. Mesela “İşte dininiz bu!” diyerek İslam’ı şiddetle yan yana getirmeye çalışanların bir projesi olduğunu söyleyenlerin sayısı az değil.
Bununla birlikte IŞİD’in, ortaya çıktığı havza itibariyle işgalci güçlere radikal bir tepki hareketi olduğunu söyleyen uzmanlar da var.
İslam literatürü açısından ise IŞİD, radikal selefi bir hareket ve İslam’ın ilk zamanlarda ortaya çıkan Haricilik denen hareketin devamı olarak tanımlanabilir. Hariciler, kendisi gibi düşünmeyen herkesi tekfir edip, öldüren bid’at ehli bir fırkadır. Nitekim Hz. Ali’yi tekfir edip şehit eden İbn-i Mülcim denen kişi de bir haricî idi ve namaz kılmaktan dolayı alnında nasır oluştuğu rivayet edilir.
Neticede IŞİD’in, bu saydıklarımızın bileşkesi bir hareket olduğunu söyleyebiliriz.