Meditasyon teriminin kökeni Fransızcadan gelmektedir. Mana bakımında kişinin derin düşünmesini, iç huzuru bulmasını, dingil bilinç hallerini ele almasını ve öz varlık alemine ulaşmasını sağlayan, bilinçli odaklanma tekniklerinden biridir. Zihni sakinleştirerek evrensel kaynağa bağlanmak temel gayesidir. Birçok melez ve normal meditasyon, diğer tabiriyle yoga türleri vardır. Her meditasyon türü her kişi için uygun olmamaktadır ve bilinen 7 meditasyon çeliti vardır.
Bu meditasyon/yoga türleri zihinde stabil dingillik sağlamaktadır. Bazı türler zihinsel teknik kullanırken, bazıları da derinlere ulaşmayı hedeflemektedir. Temel unsurları nefes kontrolü, farklı cisim kullanımı ve bilinç durumunun etkilenmesidir. Farkındalık temeline dayan meditasyon türleri Budist geleneğine dayanırken, diğerleri Hindu temeline dayanmaktadır.
- Aydınlanma Amaçlı Meditasyon Türü: “Vipassana” diye adlandırılığ, “İç Görü” anlamına gelen Sanskrit kökenli meditasyon türüdür. Derin bilinç seviyesine ulaşımı ön görmektedir. 2500 yıllık Budist geleneğine dayanan, nefes farkındalığına odaklanan, iç görü yeteneğinin gelişmesine vesile olan meditasyon/yoga tekniğidir.
- Masa Başı Egsersiz Meditasyon Türü: “Dzogchen” veya “Tantrik” olarak adlandırılan meditasyon türüdür. Gözler açık vaziyette egzersizle, duygu ve düşüncelerin etkileleşiminden kaçınılması gereken türdür. Temel gaye amaçsızlık ilkesinde aslında kişinin yegane amaç ve hedeflerini bulmasını sağlamaktır.
- Vücut Dışı Deneyim Meditasyon Türü: “Transandantal” isimli meditasyondur.Sukhasana isimli rahat otoruş pozisyonunda yapılmaktadır. Zaman ve mekandan arınmayı hedefler. Nefes düzeni etkin biçimde değişen, ruh halini başkalaştırarak mantraya odaklanılan meditasyon türüdür. Hindu kökenlidir.
- Bağışlanma Meditasyon Türü: “Şefkat” meditasyonu olarak bilinir. Popüler uygulamalardandır. Merhameti geliştirmeyi amaç edinmiştir. Tipet geleneklerine benzemekte olsa da kökende meditasyonun yeni çeşitlerindendir. Korku ve acıdan gelen özgürlüğün temelde tekrarı, kişinin etrafındakilere olan yaklaşımının değişmesi halidir.
- Enerji Odaklı Meditasyon Türü: “Kundalini” adıyla bilinir. Yoga egzersizi olup, ruhsal Hindu felsefesinden tantrik enerjiye ulaşmasını amaç edinmektedir. Omuzlardan başa doğru enerjinin yükselmesi sağlanır. Nefes kullanımı önemlidir. Neticede ise uyku benzeri saf bir enerji türüne ulaşım sağlanır.
- Qi Gong Meditasyon Türü: Dik otormada sorun yaşayanlar için idealdir. Kundalini2ye benzer ve nefes yönetimiyle enerjinin tüm bedenda dolaşım yapması sağlanır. Neticede ise bilincin de düzenlenmesine vesile olan Tao yöntemidir.
- Kuralcı Rehberlik Ön Gören Meditasyon Türü: “Zazan” isimli meditasyon türü olarak bilinen ve Buda’nın binlerce yıl evvel yapmış olduğu, hiçbir nesneye odaklanmayı öngörmeyen, gerçekliğe ulaşmadaki doğal yeti ve yeteneklerin keşfine odaklı meditasyon türüdür. Kişi, oturur vaziyette hiçbir objeye odaklanmadan kendi yeteneklerini keşfeder. Göz, el, jest ve mimikler disipline edilir. Derin ruhsal odaklanma ve düşünce gerektirmektedir. Hayatın düzene sokulmasında ve yaşam kalitesinin yükseltirmesinde önemli role sahiptir.
Mevlüt TAPAN