Hititoloji Bölümü, Hitit uygarlığına ait dil, edebiyat, tarih, kültür, sanat vb. çeşitli konuları ele alan, inceleyen ve bu alanda uzman personel yetiştirmeyi amaçlayan üniversite bölümüdür.

Üniversitelerin Dil, Tarih ve Coğrafta Fakültelerinde bulunmaktadır.

Hitit dili / Hititçe (𒉈𒅆𒇷), Tunç dönemine uzanan antik bir medeniyetin dilidir. Anadolu coğrafyasında yaşamını sürdürmüş Hitit halkının dil, edebiyat ve kültürünü kapsayan bilime ise Hititoloji denilir. Hititler kendi dillerini “nešili” veya “nešaumnili” olarak adlandırmaktadır.

Hititçe, Hint-Avrupa dil grubuna tabi olan ölü dillerdendir. Diğer Anadolu dillerinden Luvice ve Palaca ile ilişkisi bulunmaktadır.

Eğitim Süresi

Lisans düzeyinde üniversite bölümüdür. 4 yıllık eğitim süresi bulunuyor.

Mezun Unvanı ve Özelliği

Bölümden mezun olduğunuzda “Hititolog” unvanı kazanırsınız.

Hititolog Ne Demektir?

Hitit diline ait yazılı belgeleri inceleme, gerekli transkripsiyon işlemlerini yürütme işlemini yapan kişiye denilir. Hitit uyarlığı ve topluluğuna ait sanat ve kültür başta olmak üzere hukuk, din, ekonomi, diplomasi vb. alanlarda bulunan veri ve yazıtları inceler, verilerin çözümlenmesini sağlar. Bilimsel çalışmaları yürütür. Üniversitelerde çeşitli organizasyon ve çalışmalarda görev alır, proje ve tez çalışmalarına danışmanlık, rehberlik eder.

Temelde Hititolog Görev ve Sorumlulukları

Hititoloji bölümünden mezun olan uzmanların çalışma ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir;

  • Hitit Medeniyatına ait yazılı belgeleri incelemek,
  • Çeviri ve tercüme işlemlerini yapmak,
  • Hitit Uygarlığına ait dil ve kültürü öğretmek,
  • Dönem toplumunun kültürel ve sosyal yapısını ortaya koymak, analiz etmek,
  • Konuyla ilgili araştırma ve incelemeler yapmak,
  • Gerekli projeleri üretmek ve yönetmek,
  • Araştırma sonuçlarını ulusal ve uluslararası gazete, dergi ve basın organlarında bilimsel-akademik yapıya uygun olarak yayınlamak,

İş Olanakları

Açıkça şunu söylemem gerekiyor; birçok bölüm gibi bu bölüm de iş açısından önü pek açık değildir. Ölü, antik diller üzerine yapılan lisans ve akademik çalışmalar yalnızca üniversite veya bilimsel alanda rağbet görür. Sektörsel, ticari bir faaliyet için şu aşamada pek kullanılmaz. Bölümden mezun olduktan sonra üniversitelerin ilgili bölümünde ayrıca yüksek lisans programlarına da dahil olmanızı tavsiye ediyorum. En azından alanınızda uzman birey olarak çeşitli akademik çalışmalara katılabilirsiniz.

Tavsiye

Farklı bir bölümü tercih edip, o bölüme ek olarak Hititoloji bölümünü okuyabilir veya yandal / çiftanadal yapabilirseniz, işte o zaman gerçekten etkili bir iş olanağına sahip olabilirsiniz. Arkeoloji, tarih, diğer dil ve edebiyat bölümleri vb. okumanızı tavsiye ettiğim diğer bölümler olacaktır.

Kendinizi geliştirmek ve diğer bölümler hakkında bilgi edinmek istiyorsanız “Arkeoloji ve Sanat Tarihi” bölümü hakkındaki tercih yazımızı da incelemenizi öneririm.

Özellikle size “Alman Dili ve Edebiyatı” bölümü ile eş zamanlı bu bölümü okumanızı tavsiye ederim. Birçok Alman Bilim Adamı ve Akademisyen Hitit Uygarlığı ve Eserleri üzerine kapsamlı araştırma ve çalışma yapmıştır. Birçok kaynağı da Almanca kaleme almıştır. Siz de bu bölümü okuyup, hem Almanca öğrenebilir, hem Almanca yazılan Hitit uygarlığı hakkındaki yazınları inceleyebilirsiniz. Bu eser ve kaynakları Hitit uygarlığına dair bilgileri Türkçeye çevirebilirsiniz. Edindiğiniz araştırma verilerini Almancaya çevirebilir ve kapsamlı fayda sağlayabilirsiniz.

Hititler hakkındaki birçok bilgi ve kaynak Almanca ve ona ek olarak İngilizcedir. Birçok Hitit uygarlığı hakkında bilgi ihtiyacı olan kişi bu dillerden çeviri yaptırmaktadır. Siz, hem bu dillere hakim olarak, hem de Hitit biliminde yetkin olarak bu işlemi gerçekleştirebilir ve ciddi bir Hititoloji tercümanı olabilirsiniz.

Bir Anı

Ben, üniversite dönemlerinde Alman Dili ve Edebiyatı okurken benzer bir çalışmayı yürütüyordum. Üniversitemizin ilgili bölümünde bir akademisyen hocamız, Hititler üzerine doktora yapıyordu ve ciddi düzeyde Almanca yazılmış kaynakların Türkçe çevirisine ihtiyaç duyuyordu.

Çoğu Kaynak Almanca

Bizim yaşadığımız coğrafyada eski çağlarda yaşamış Hititlere ait ne yazık ki kaynak Türkçe değil. Var olan Türkçe bilgilerde ya temel düzeyde ya da yeterli değil. Birçoğu Almanca ve diğer dillerde. O yüzden bu alanda uzmanlık yapan akademisyen ve bilim insanlarımıza tercüme desteği gerekiyordu. Mevcut bir tercüman veya mütercime verilse çok pahalı ve istenilen verimlilikte olamıyordu. Çünkü tercüme eden uzmanlar Hitit ve o dönem yaşantısına, kavram ve olaylarına çok hakim değildi. O yüzden çeviriler çok sağlıklı olmuyordu.

Almanca metinleri okuyacak, Hitit uzmanı olan kişilere yorumlayacak biri gerekiyordu. İşte ben onu yapıyordum. Okuduklarımı, en üst düzey sözlükleri kullanmama rağmen tam olarak anlayamıyordum. Birebir yazıya dökmem çok zordu. Döksem bile karşı tarafın anlamazı da zor oluyordu. Bu yüzden Hititoloji uzmanı hocamızla bir yöntem geliştirmiştik. Ben okuyor, anladıklarımı söylüyordum ona. O olayı, konuyu ve kavramları çok daha iyi anlayabiliyordu. Direk olabilecek durumu ifade ediyordu. Ben veya o uzman hocamız hem Almanca hem de Hititoloji alanından her ikisine hakim olsaydık, tek panelde ciddi kaynak üretebilirdik. Ülkemizde gerçekten bu alanda çeviri ve araştırma yapacak nitelikli uzmanlara ihtiyaç var.

Bu sebeple Alman Dili ve Edebiyatı ile beraber bu bölümü okumanızı öneririm.