Gerçekte var olmayan ama var olduğu zannedilen koku, duyu, cisim, ses vb. gibi şeyler halüsinasyon olarak adlandırılır. Gerçekte olmayan şeylere dokunabilmek, onları koklayabilmek de halisanasyon kapsamına girmektedir. Halüsinasyon için, objesiz algı, alternatif gerçeklik gibi kısa tanımlamalar da yapılmaktadır.
Halüsinasyon kelimesi, 17. yüzyılda yaşayan Sir Thomas Browne tarafından Latince, ‘zihinde dolaşmak’ anlamına gelen alucinari kelimesinden türetilmiştir. Browne’a göre, ‘yanlışlıkla algılanan ve dejenere olmuş vizyon’ anlamına gelmektedir.
Sinir sistemi hastalıkları, şizofreni, akılda zayıfılık ile ilgili hastalalıklar genelde halüsinasyon görmeye neden teşkil edebilir. Ayrıca halüsinasyon etkisi yapan uyuşturucu maddeler de mevcuttur.
Halüsinasyon semptomu yaşıyorsanız mutlaka doktora gitmelisiniz. Bunlar periferik görüşte hareket görme ya da soluk sesler ve/veya sesler duymak gibi şeyler olabilir. İşitsel varsanılar şizofrenide çok yaygındır.
Halüsinasyonlar farklı şekillerde ortaya çıkmaktadır;
Tat almak: Yediğiniz içtiğinizle alakalı yiyeceklerin garip değişik tadı olduğunu hissediyor olabilirsiniz.
Koku almak: Dışardan veya kendi vücunuzdan farklı kokuları algılayabilirsiniz.
Sesler duyma: Kafanızın içinden veya dışsal olarak bazı karmakarışık sesler duyabilirsiniz. Bu sesler size bazı şeyleri yapmanızı söylüyor olabilirler.
Hissetmek: Çevrenizde kimse olmadığı halde birinin sizi dürttüğünü veya gıdıkladığını hissediyor olabilirsiniz. Vücudunuzda bazı böceklerin gezindiğini, karıncalandığını hiisediyor olabilirsiniz.
Bazı şeyler görmek: Görsel olarak etrafta aslında olmayan şeyleri görebilirsiniz. Herhangi bir varlığın üzerinizde gezindiğini veya gözlerinizin önünün küçük ışıklarla kaplı olduğunu görebilirsiniz.
Halüsinasyonlara sebeb olan bazı hastalıklar şöyledir: Şizofreni, parkinson hastalığı, alzheimer ve bunama, migren, beyin tümörü, epilepsi, uyuşturucu ve alkol kullanımı, çocuklarda yüksek ateş sonucu görülen halüsinasyonlar, uykusuzluk, aşırı derece yorgunluk. Bunların dışında kişinin yakın birini kaybetmesi gibi travmatik durumlar da halüsinasyon görmeye neden olabilir.
Halüsinasyon Tedavisi
Halüsinasyon tipleri için çok fazla tedavi türü bulunmamaktadır. Bununla birlikte, zihinsel hastalıktan kaynaklanan halüsinasyonlar için bir psikolog veya psikiyatrist gözleminde tedavi yapılabilir.
Antipsikotik ve atipik antipsikotik ilaçlar, belirtilerin şiddetli olması ve ciddi sıkıntıya neden olması durumunda hastalığın tedavisinde kullanılabilir. Halüsinojenik ilaçlardan, uyuşturucu maddelerden kaçınma, stres seviyelerini yönetme, sağlıklı yaşama ve bol uyku alma halüsinasyon prevalansını azaltmaya yardımcı olabilir. Her halüsinasyon vakasında doktora başvurularak tıbbi dikkat aranmalı ve kişinin spesifik semptomlarından haberdar edilmelidir.
Halüsinasyon görüyosanız en kısa sürede doktora gitmelisiniz. Uyuşturucu ve alkol bağımlılığı hakkında bilgi almak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Emre KÖME