Yüksek lisans yapmak günümüzde lisans eğitimi almak kadar önemli bir noktaya gelmiş durumda.  Yazımız, yüksek lisans yapmak isteyenlerin temel sorularına cevap vermek amacıyla yazılmıştır.

>> Yüksek Lisans İçeriği
>> Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans
>> Nasıl Yüksek Lisans Yapabilirim?
>> Yüksek Lisans Sadece Üniversitelerle Sınırlı Değil!

Lisans eğitimini tamamlayanlar birçok sebepten dolayı yüksek lisans yapmak istemektedir. Bunlardan bazılarını sıralayacak olursak; lisans eğitimini geniş ve derin bir şekilde devam ettirip yeni şeyler öğrenme isteği, kariyer için unvan kazanma isteği, acı ama gerçek olan ve yalnızca ülkemizde geçerli olan askerliği erteleme isteği gibi istekleri söyleyebiliriz.

Yüksek Lisans İçeriği

Yüksek lisans ile ilgili bazı terimleri açıklayarak yüksek lisansın içeriğinden bahsedelim. Dilimizde temel olarak Lisans ve Yüksek Lisans olarak geçen kelimeler İngilizce’de undergraduate (lisans) ve graduate (yüksek lisans) şeklinde geçmektedir.

Sık sık kullanılan “master” kelimesi ise aslında Türkçede efendi yada usta gibi karşılığa sahip olsa da, Türkçe’de de yine master olarak yer edinmiştir. Master yani usta, konuya usta seviyesinde hakim anlamında kullanılmaktadır ve yüksek lisans için anlamını çok güzel bir şekilde karşılayan kelime olmuştur.

Özgeçmişlerde, sosyal medyada ve bazı ortamlarda sıkça gördüğümüz Msc ve Mba gibi kısaltmalar da yüksek lisans ile ilgilidir. Msc “Master of Science” cümleciğinin kısaltılmış halidir ve daha çok fen bilimlerini kapsayan bilimle ilgili yüksek lisans eğitimine verilen isimdir. Mba ise “master of business administration” yönetimsel, işletime yüksek lisans anlamına gelen ve bilimsel ağırlığı daha az olup daha çok iş hayatına yönelik bir master şeklidir.

Bunun dışında Mphil (Master of Philosophy) ve MA (Master of Art) gibi dilimizde çok da sık kullanılmayan kısaltmalarda mevcuttur fakat bu kısaltmaların hepsi dilimizde aslında var olmayıp İngilizceden geçmiştir.

Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans

Ülkemizde farklı şekillerde yüksek lisans yapmak mümkündür. Bunları genel olarak tezli yüksek lisans ve tezsiz yüksek lisans olarak ikiye ayırabiliriz. Tezli yüksek lisans genelde örgün öğretimdir ve mezun olabilmeniz için akademik bir tez yapıp bitirmeniz gerekmektedir.

Tezsiz yüksek lisans ise yalnızca yüksek lisans seviyesindeki dersleri öğrenme amacı gütmektedir ve genelde ikinci öğretimdir (akşam öğretimi). Çoğunlukla çalışanlar tarafından tercih edilirler ve ücretleri tezli yüksek lisansa nispeten biraz daha fazladır.

Bunların dışında birde özel öğrenci olarak da yüksek lisans öğrenimi gerçekleştirilebilir. Ayrıca bazı üniversitelerin açık öğretim programları da yüksek lisans seviyesinde ders vermektedir.

Nasıl Yüksek Lisans Yapabilirim?

Üniversitelerde yüksek lisans yapabilmek için ilgili üniversitenin ilgili enstitülerini (Fen bilimleri enstitüsü, sosyal bilimler enstitüsü, sağlık bilimleri enstitüsü vb.) takip etmek gerekir. Örneğin Ege Üniversitesi’nde bir fen bilimi ile ilgili bir bölümde (Mühendislik, Fen Bilimleri vs) yüksek lisans yapmak istiyorsanız Ege üniversitesi fen bilimleri enstitüsünü takip etmelisiniz.

Üniversitelerin ilgili enstitüleri size o üniversiteye girebilmek için gereken koşullarını güncel olarak yayınlarlar. Siz de o koşulları yerine getirerek yine enstitünün size bahsettiği şekilde başvurunuzu yaparak işleminizi tamamlarsınız.

Yüksek Lisans Sadece Üniversitelerle Sınırlı Değil!

Yüksek lisans eğitimini üniversitelerde yapmak zorunlu değildir. Birçok kurum ve kuruluşunda enstitüsü vardır ve beli dönemlerde bu enstitüler öğrenci alımı yaparlar. Bunlara örnek verecek olursak; Emniyet Genel Müdürlüğü’nün güvenlik bilimleri enstitüsü, Tarım Bakanlığı’nın şap enstitüsü, TÜBİTAK’ın farklı bir takım enstitüleri bunlardan bazılarıdır.

Ahmet Cemal KURTULMUŞ