Rüya, kelime anlamı olarak gerçekleşmesi imkansız durum ve olgudur. Aynı zamanda çok etkilenmek, arzulamak ve korkmak gibi manalara da gelir.
Köken bakımından “Rüya” sözcüğü Arapça olup, İngilizcede “Dream”, Almancada “Träum” ve Türkçede ise “Düş” karşılıkları vardır. Rüyalar, toplum ve kişilere göre farklı anlam ve özelliklere sahiptir. Kimisi, hayal ürünü olduğunu düşünürken, kimisi ilahi bir mesaj veya gelecekten haberler olarak kabul etmektedir.
İnsan özüne ilişkin birçok araştırma ve çalışma olmasına karşın hala tam manada anlaşılmış ve keşfedilmiş değildir.
Bilinç ve bilinç altı kavramları dahi kendi başına araştırılması gereken unsurlardır. Rüyaların da bilinçaltında oluştuğu düşüncesi ağır basar. Rüyalar hakkında keşfedilmiş bazı gerçekler şunlardır;
- Tüm bireyler rüya görebilmektedir. Ancak görülen rüyaların %90’ı farklı nedenlerden ötürü unutulmaktadır. Uyanma evresiyle görülen tüm rüyalarda ilk 5 dakika içinde unutma, 10 dakika sonrasında ise hafızadan silinme işlemi gerçekleşmektedir.
- Körlerin de rüya gördüğü gerçektir. Doğuştan kör olanlar da rüya görebilmektedir. Gördükleri rüyalar çoğunlukla duyusal ve işitsel imgelerin ağırlıklı olduğu rüya türleridir.
- Cansız nesnelerin rüyaları veya rüya görme durumları henüz araştırılmadığı ve bilinmediği için yalnızca canlı varlıkların rüya gördüğü şimdilik kabul edilir. Hayvanların ve insanların hepsi rüya görebilme yetisine sahiptir. Ciddi düzeyde sağlık ve psikolojik sorunu olmayan her insan rüya görür. Görmediğini savunan kişiler ise, hatırlayamıyor veya çok çabuk unutuyordur.
- Rüyalarda sadece bildiğimiz yüzler görülmektedir. Beyin yeni yüzler yaratamamaktadır. Önceden görmediği bir yüzü yansıtamaz. Kişi, rüyasında hiç tanımadığı birini görüyorsa, mutlaka gerçek hayatta onu veya onun bir emsalini, yahut resmini görmüştür.
- Görme yetisine sahip olan insanların ortalama %12’i siyah-beyaz rüya görmektedir. Diğerleri ise renli rüya görür. 1915 – 1950 yılları arasında yapılan rüya araştırmalarında görülen rüyaların ağırlıklı olarak siyah – beyaz olduğu, ancak 1960’lardan sonra renki olmaya başladığıdır.
- Rüyalar sembolik anlam taşıyan bir alemdir.
- Rüya aleminde deneyimlenen en belirgin ve sık duygu endişe ve olumsuz ağırlıklı duygulardır.
- Kişi, ömrü boyunca bir kez gördüğü rüyada asla ikinci kez görmez. Bilimsel rüya araştırma ve izlenimleri bunu gösterse de kadınların %70’i ile erkeklerin %65’i aynı rüyayı birçok kez gördüğünü söylemektedir.