Turizm terimi, dinlenme, görme ve tanıma maksatlı gezileri ifade etmek için kullanılmaktadır. Bir yerden bir yere turistik amaçlı seyahatlerin yapılmasını, ekonomik döngü ve çalışmaları ifade etmek amacıyla kullanılmaktadır. Günümüzde “Turizm” bacasız sanayi mantığında sektörsel bir terim olarak kullanılmaktadır. Üç ayrı alanda farklı manalar içermektedir.
Sosyal Bilgiler Alanında Turizm Terimi: Bir bölgeye, yere turist, gezgin, seyyah ve ziyaretçi çekmek amacıyla alınan ekonomik, kültürel ve teknik önlemlerle birlikte yapılan işlerin bütününü turizm ifade etmektedir. Yaz Turizmi, Kış Turizmi, Tarih Turizmi ve Doğa Turizmi vb. çeşitleri bulunmaktadır.
Coğrafya Alanında Turizm Terimi: İki farklı tanım içermektedir.
- Yerli ve yabancı tüketicilerin bir yerden başka bir yere ziyareti esnasında duyduğu ihtiyaçları temin eden hizmetlerin bütününe verilen isimdir.
- Eğlenme, gezip görme, dinlenme ve tanıma maksatlı geziler için kullanılan ifadedir.
- Turizm ve Otelcilik Alanında Turizm Terimi: Hali hazırdaki ikametgâh haricinde farklı bir yerlere eğlenme, tatil, kültür, arkadaş veya akraba ziyareti, spor, toplantı, görev, iş, öğrenim, sağlık ve nakil vb. maksatlarla yapılan seyahatin doğurduğu olayların bütününe verilen tanımdır.
Turizm Sözcüğü
“Turizm” kelimesinin kökeni Fransızca olup, Türkçede “Gezi, seyahat” gibi karşılığı bulunur. Turizm işini yapan kişiye de “Turist” denilmektedir. Türkçe karşılığı “Gezmen” veya “Gezgin, Gezici, Seyyah” vb. olan turist sözcüğü de Fransızca kökenlidir.
Turizm sözcüğünün sözcük anlamı; “Dinlenme, gezip-görme, tanıma amacıyla yapılan gezi ve bir yerden bir yere yapılan seyahat, bir ülke yahut bölgeye turist (gezmen, gezici, seyyah, gezgin) çekmek amacıyla alınmış ekonomik, kültürel ve teknik önlemlerin tamamıdır.”[1]
Turizm sözcüğünün İngilizcesi; “tourism”, Almancası; “Tourismus” olup, “Turist” kelimesinin de İngilizce ve Almancası, “Tourist”, Osmanlı Türkçesi ise “Seyyah( سياح )” olarak karşılık bulmaktadır. Fransızca dolaşmak anlamına gelen “tur” sözcüğü ile İngilizcede “-cılık, -culuk, -çülük” vb. Türkçe karışığı olan ve bir akımın, fikir yumağının adını ifade etme anlamına gelen “ism” ekinin birleşimi sonucu oluşmuştur. Manasal olarak “dolaşmacılık, gezicilik” gibi ifade edilir.[2]
Turizm Nedir?
Geniş çapta gezme eylemine verilen isimlendirmedir. Dinlenmek, eğlenmek, gezmek, görmek ve tanımak amacıyla yapılan gezilere, yolculuklara “Turizm” denilir. Bir ülke yahut bölgeye turist (gezgin, gezici, gezmen) çekmek amacıyla alınan her türlü ekonomik, kültürel ve teknik önlemlerin bütünü sırasında yapılan çalışma ve sunulan hizmete Turizm faaliyeti denilmektedir. [3]
Turizm (Gezi – Seyahat)’in birçok farklı çeşidi bulunmakta ve geniş sahaları içine almaktadır. Çoğunlukla dinlenme ve eğlenme amacıyla gelişim göstermektedir. Sağlık, kültür, spor gibi birçok çeşidi de bulunur. Pek yaygın olmasa da dağcılık, havacılık, araba ve bisiklet, keşif gibi birçok turizm dalları da mevcuttur.
Birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülke için günümüzde Turizm büyük bir endüstri kolu olarak kabul görmüştür, zira turizme paralel olarak otel, motel, pansiyon ve lokantalarla beraber plajlar, tesisler ve eğlence mekânları, alışveriş merkezleri yapılmakta; dolayısıyla da inşaat sektörünün de gelişmesi sağlanmaktadır. Modern dünyamızda bugün büyük bir ekonomik harekete sebep olmakta, birçok ülkenin gerçek manada gelir modelini oluşturmaktadır. İç ve Dış Turizm olmak üzere iki kısımda gelişen sektörün kendisi olarak nitelendirilmektedir.
Bir ülke veya bölgenin sahip olduğu doğal güzellik ve zenginlikler, yeryüzü ve yeraltı zenginlikleri, tarihi eser ve mirasları, kültürel değerleri, gelenek ve göreneklerindeki çeşitlilikler ve daha benzer birçok unsur o ülkede Turizm faaliyetlerinin yapılmasına ve gelişmesine olanak sunar. Ülke bazından büyüme ve refaha kavuşma hususunda önem arz eden Turizm sektörü, bacasız sanayi denilecek türden büyük ve sağlıklı bir istihdam hacmine sahiptir. Azami yatırımla muazzam gelirler elde edilebilmekte ve kültürel gelişime katkı sağlamaktadır. [4]
Günümüzde Avrupa’nın en fazla gezgin çeken ülkelerinden olan Fransa, İngiltere ve İtalya, milyarların üzerinde döviz girdisiyle ülke ekonomisini adeta refahın doruğuna çıkarmaktadır. Meraklı kişilerin ilk adımıyla başlayan, dinlenme arzusuyla körüklenen eğlence turizmi, günümüzün en büyük önem arz eden turizm çeşididir. Turizm sayesinde kurulan muazzam yapı ve tesisler, içerisinde istihdam ettiği personel bakımından adeta hızlı biçimde yabancı para akışını dalgalandırmaktadır. Ekonomik büyük bir gücü barındırmaktadır.
İçinde Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülke, Turizmi hükümet kanallarınca desteklemekte ve resmi bir konumda kurumsal teşkilatlara ayırmıştır. Turizm ve Kültür Bakanlığı da buna somut örneklerdendir.
Turizm, ülke bazında her açıdan büyük çapta canlanmaya vesile olmaktadır. Gelenek ve göreneklerin yanı sıra kültür ve çeşitliliğin önemsenmesini, tarihî yapı ve mirasların değer kazanmasını sağlamaktadır. 700 – 800 yıl önce kaderine terk edilmiş bir antik mezarlık veya tapınak, günümüz turizm algısı içerisinde büyük bir önem kazanmış ve adeta döneminin değer bakımından altın elmas çağını yaşamaktadır. İnsanların da saygınlık ve değer görmesine, bireylerin kendini kıymetli hissetmesine büyük ölçüde hizmet sunmakta ve bu farkındalığa vesile olmaktadır.
Ayrıca toplumun bilinçlenmesini, sosyalleşmesini ve değerlerine sıkı sıkı bağlanmasını gerekli kılmış yegâne koruyucu unsurdur. Turizm faaliyetleri sayesinde birçok tarihî yapı, kültürel etkinlik, şenlik ve miras korunabilmiş, günümüze ve gelecek nesillere ulaşabilir hal almıştır.
Ekonomik ve kültürel açıdan katkıları tartışma götürmeyen turizmin çok yönlü olduğu ve tahmin edilenden çok daha hassas bir yapıya sahip olduğu da unutulmaması gereken bir gerçektir. Her şeyden evvel alt yapının tamamlanmış olması, yeterli hizmet potansiyelinin oluşturulması büyük önem arz eder. Ulaşım, haberleşme gibi olanakların oturmuş olması gerekmektedir. En önemli unsurlardan ikisi ise, emniyet ve yerel halk bilincine yerleştirilmiş olması gelmektedir.
Turiste (Gezgin) gösterilen ilginin, sağlanan hizmetlerin büyük önemi söz konusudur. Ülkede ve tesiste gezginler için emniyet sağlanması önem arz eder. Anarşi, terör ve savaş içerisindeki hiç bir bölge ve ülke turizm alanında ileri adım atamamaktadır. Sağlık ve güvenlik unsurları tam olmalıdır. Hırsızlık, gasp ve can güvenliğinin sağlanmış olması gerekmektedir. Dünyanın en büyük turist çeken ve turizm geliri elde eden ülkelerin %96’sında emniyet unsuru ön plandadır. Kendini güvende hisseden, emin adım atabilen turistler birçok kez aynı bölgeyi ziyaret edebilmektedir.
Mevlüt TAPAN
[1]“Turist” https://www.etimolojiturkce.com/ Erişim: 05.05.2018
[2]“ism” https://dusunbil.com Erişim: 05.05.2018
[3]“Turizm Nedir” https://www.nedir.com/ Erişim: 05.05.2018
[4] “Turizm Nedir Kısaca Tanımı” http://www.derszamani.net Erişim: 05.05.2018