Bu yazımızda her an başımıza gelebilecek bir tanı yönteminden bahsedeceğiz. Evet anjio tedavi değil sadece teşhis koymak için yapılan bir işlemdir. Birçoğumuz anjio olmakla şikayetlerinin geçeceğini düşünür ancak bu yanlış bir anlayıştır.

Öncelikle kalp ve yapısından bahsetmemizin daha iyi olacağını düşünüyorum. şüphesiz ki kalp insan için olmazsa olmaz bir organdır. İşleyişindeki herhangi bir aksama (Kalp krizi gibi) ölümcül risklere yol açabilir. Sol resimde de gördüğümüz gibi kalbimizi besleyen 3 ana damarımız ve birçok yan damarımız vardır. Önemli olanlar 3 ana damarımızdır. Bu damarların görevi kalp hücrelerini kanın içindeki oksijen ve besinlerle besleyerek görevlerini kesintisiz yapmasını sağlamaktır.

damar yapısı

Kalp damarları zamanla içlerinde plak birikmesiyle daralır. Plak birikmesi başlıca; sigara ve alkol kullanılması, aşırı ve dengesiz beslenme ve genetik sebeplerden dolayı gerçekleşir. Plağın damar içinde birikip sertleşmesi ve kalınlaşması damarı tıkayacağından kalp krizi geçirmeniz kaçınılmaz olur.

tıkalı damar

Doktorunuzun anjio olmanızı tavsiye etmesi halinde bu tavsiyeyi ciddi şekilde dikkate almanız gerektiğini belirmemde fayda var. Hem korkmanıza da gerek yok çünkü anjio acısız ve ağrısız bir işlemdir. Yan tarafta da görüldüğü gibi sağ kasığınızdan katater denilen plastik bir alet ile kalbinize kadar gidilir. Yalnız tekrar ediyorum korkulacak birşey yok çünkü kataterin damarınızın içinden geçtiğini hissetmeniz pek de mümkün değil. İşlem yaklaşık 10 ila 15 dakika arasında sürer. Yalnız damar yapısı kataterin damara oturmasını engelliyorsa ya damar normalden daha sertse işlem biraz daha uzun sürebilir. İşlem sırasında çok az da olsa kan kaybı yaşayacağınızdan serum takılır. Anjioya başlarken sadece kasığınız uyuşacağından işlem sırasında uyanık ve bilinciniz yerinde olursunuz. Bu esnada isterseniz yattığınız yerin hemen yanındaki monitörden anlık olarak damarlarınızın durumunu görebilirsiniz.

Ana damarımızdan kataterin kalbimize kadar gidişi

Ana damarımızdan kataterin kalbimize kadar gidişi

Katater ile damarın girişine oturulur ve opak sıvı katater yardımıyla damara verilir. Opak sıvısı damardan geçmesiyle birlikte damarın şeklini alır ve tıkanıklık varsa o bölgenin tespit edilmesini sağlar. Aslında bu işlem akciğer filmi çekilmekten farksızdır. Şöyle ki akciğer filminde röntgen makinası ciğerlerimizdeki havayı algılar. Yani ciğerlerimizi değil ciğerlerimizin içindeki oksijeni gösterir. Bunun gibi anjio işleminde de makina opak sıvıyı algılar ve gösterir. Yanda opak sıvıyı damarın içinden geçerken görüyoruz. Sol taraftaki resim tıkalı, sağ taraftaki ise sağlıklı bir damarı gösteriyor. Tıkanıklığı görmek hiç de zor değil. Birkaç farklı açıdan bu tip görüntüler alındıktan sonra anjio işlemi sona erer. Eğer damarınız sağ taraftaki gibiyse kalbiniz gayet sağlıklı demektir. 3 ila 5 saat sağ kasığınızı hareket ettirmeden istirahat ettikten sonra taburcu olabilirsiniz.

Anjio görüntüsü

Eğer damarlarınız sol taraftaki gibiyse kalbinizin pek de sağlıklı olduğu söylenemez. Ancak endişe etmenize gerek yok çünkü damar tıkanıkları boyutuna göre ilaç tedavisi ya da stent tedavisi uygulanarak giderilebilir. ileri derecede damar tıkanıklarının ( damarın %50 ve üzerinde bir kısmının tıkalı olması) olması durumunda stent tedavisi uygulanır. Bu tedavi anjiodan hemen sonra yada daha sonra yapılabilir. Tavsiyem ciddi bir sorun yaşama riskiniz yoksa anjio bittikten hemen sonra stent tedavisi yaptırmanız.

Bu işlemin neredeyse anjiodan bir farkı yok. Sadece ucunda yukarıda gördüğümüz gibi minik bir parça demirin olduğu kataterle yapılır. Stent damarın içinde ilerletilerek tıkanıklığın olduğu bölgeye getirilir. Katatere yüksek basınçlı hava verilerek stent şişirilir ve stentin aralıklı yapısı sayesinde plaklar dağılarak damar açılmış olur. Stent bu andan itibaren ömür boyu kalp damarınızda kalacaktır. Stent bazı özel durumlarda 3-6 ay ya da 1 yıl gibi çok kısa sürelerde tıkanabildiği gibi genelde daha uzun sürelerde 5-10 yıl tıkanmaktadır. Tabi bu süreleri uzatıp kısaltmanın biraz da kendi elinizde olduğunu unutmayın. Artık spor yapmanızı düzenli ve sağlıklı beslenmenizi, sigara ve alkol kullanıyorsanız bırakmanızı tavsiye ederim. Eğer stentin içi tıkanırsa bu tıkanıklığı açmak hiç de kolay olmayacaktır.

Stentin damar içindeki plakları parçalaması

Stentin damar içindeki plakları parçalaması

Stentlerin de birçok türü vardır. Normal, ilaçlı vb. Ülkemizde devlet normal stenti ve belli boyutlara kadar olan ilaçlı stentleri karşılamaktadır. İşlem bittikten sonra kasığınızdaki plastik iğne ile 3/4 saat yatmanız lazım. Daha sonra bu iğne doktor tarafından çekilerek bu bölgeye kum torbası konulacaktır. Anjio sonrası en çok dikkat etmeniz gereken şey sağ kasığınızı bükmemeniz. Bunun sebebi ise anjio sırasında vucudunuza kan sıvılaştırıcı bir ilaç verilmesi. Kasığınızı bükmeniz halinde deri altında kan pıhtılaşarak morarma (Hemotom) oluşabilir. Yaklaşık bir hafta içinde tamamen geçer ama herhalde kimse bacağını o kadar zaman mosmor görmek istemez. Yani uzanın ve bir gün boyunca keyfinize bakın. Bir gün boyunca sağ kasığınızı hareket ettirmeden müşahade altında kaldıktan sonra taburcu olabilirsiniz. Geçmiş olsun…