Edebiyat, resim, müzik, mimari ve heykel gibi farklı sanal dallarıyla alakalı meydana çıkmış, belli bir öngörü ve fikir anlayışını ifade eden sisteme ve benimsemeye “Akım” denilir. Bazen aynı akımın sanat, edebiyat ve hatta mimariyi etkilediği görülmüştür. Dolayısıyla bir akım, sadece bir sanat dalıyla sınırlı kalmamaktadır.

Sanatta fikir, duyuş ve mantık bakımından yeniliği benimseyen, farklılık gösteren harekete “Sanat Akımı” denilir. Birçok sanat ve edebi akım, mevcuttaki akıma veya anlayışa tepki olarak doğmuştur. Edebi – Sanat Akımlarının oluşmasında ve ortaya çıkmasında etkili olan bazı etkenler şunlardır;

  • Toplumsal yapı, kültür ve dilsel öğelerde gelişim ve değişimler,
  • Zamanın siyasi ve politik özellikleri,
  • İlgili olduğu dönemin felsefi anlayışları ve dini inanışlar,
  • Sanatçı ve edebiyatçıların farklı arzu ve hevaları vb.

Bu nedenler, çoğunlukla 20. Yüzyıla karar ortaya çıkan akımlar için önemli etkenlerdir. En çok da sanatçının değişiklik arzusu sebep olmuştur. Her bir edebiyat akımı, bir öncekinin ya devamı olarak ya da tepki mahiyetinde ortaya çıkmıştır. Bazılarında benzerlikler varken, bazılarında büyük farklılıklar söz konusudur.

Kuralcılık (Klasisizm – Classicism)

Eski Yunan ve Latin edebiyatının biçim ve içerik olarak örnek alındığı edebiyat akımıdır. Bu akım savunucuları geçici heves ve duygular yerine akıl ve sağduyuya önem verdi, sanatta kusursuzluğu aradılar. Ahlak ve erdem olgularına büyük önem verdiler. En önemli temsilcileri; Boileau, La Fontaine, Racine, Corneille, Şinasi ve Ahmet Vefik Paşa’dır.

Çoşumculuk (Romantizm – Romance)

1789 Fransız İhtilalinden sonra oluşan özgürlük ve milliyetçilik akımıyla birlikte bir takım sanatçı ve edebiyatçı kuralcılık akımından sıkıldı ve Yunan-Latin mitolojisinden öte dini ve milli kaynaklara yöneldi. Günlük yaşantının işlenmesi ve tabiatın güzelliklerinin ele alınması önemli unsurlardandı. Klasik kuralcılardan farklı olarak onlar, eserlerinde kahramanları ve kişiliklerini gizlemediler. Tiyatroda Dram türünün gelişimine katkı sağladılar. Bazı öncüleri; Victor Hugo, J. Jack Rousseau, Goethe, Lamartine, Victor Hugo, J. Jack Rousseau, Goethe, Lamartine, Namık Kemak, Ahmet Mithat, Abdülhak Hamit Tarhan ve Recaizade Mahmut Ekrem’dir.

Diğer gelişim göstermiş edebiyat akımları şunlardır;

  • Doğalcılık (Natüralizm)
  • Şiirde Gerçekçilik (Parnasizm)
  • Simgecilik (Sembolizm)
  • İzlenimcilik (Empresyonizm)
  • Gelecekçilik (Futurizm)
  • Kuralsızlık (Dadaizm)
  • Gerçeküstücülük (Sürrealizm)
  • Dışavurumculuk (Ekspresyonizm)
  • Kubizm
  • Var Oluşçuluk (Egzistansiyalizm)