Engelli bireyleri toplumun içine katmak, kazandırmak ve hayatlarını daha kolay bir hale getirmek için bir takım fırsat ve kolaylıklar oluşturulmuştur. Bu kolaylıklardan birisi de özürlü raporu ile ÖTV’siz araç satın alabilmesidir. Bu haktan yararlanabilmesi için en az %90 ve üzerinde engelinin olması gerekmektedir. Engellilik oranı %90’ın altında olanların ise özel tertibat yaptırmadan kullanamayacak durumda olması gerekmektedir. Resmi Gazete’de bu durum şu şekilde açıklanmıştır:

Günümüzde engelli arabaları daha da çok artmıştır. Bununla ilgili bilinmesi gereken üç önemli nokta vardır:

  • ÖTV indirimi hangi araçlar için geçerli? Herhangi bir marka istisnası yok ancak araç alırken alabileceğiniz aracın motor gücü/hacmi en fazla 1.6 litre olabilir.
  • İkincisi, bu aracı aldığınız günden itibaren 5 yıl içerisinde herhangi bir satış ve devir işlemine tabi tutamazsınız.
  • Üçüncüsü ise sadece sıfır km araç satın alırken faydalanırsınız. 2.el araçlarda bu indirim kesinlikle yapılamaz.

Engelli araç indirimi hesaplama

1-KDV indirimi: Ülke genelinde devletin kestiği KDV oranı %18’lik bir dilimdir. Ancak özürlü bireylere tanınan indirimden fayda sağlandığında bu oran yaklaşık %15’e yakın rakama düşüyor.

2-ÖTV indirimi (özel tüketim vergisi): ÖTV normalde %45’dir. Ancak özürlü araç satın alacağımız için bu indirim de yaklaşık %26’lara kadar düşebiliyor. Neredeyse yarı yarıya azalıyor.

Engellilik oranı %90 ve üstüne olan kişilerden ÖTV hiç alınmaz.

KDV ve ÖTV üzerinden yapılan indirimler, alınacak araç üzerinde yaklaşık %30’a kadar indirim sağlayabiliyor. Kısaca ihtimaller üzerinden bakmak gerekirse, 50 bin tl’lik bir aracı satın almak isterseniz  bahsetmiş olduğumuz bu indirimlerle yaklaşık 34.000 veya 35.000 gibi fiyatlara tekabül ediyor.

Burada önemli bir husustan bahsetmek gerekirse adına araba alınacak kişi %90’nın üzerinde bir engellilik oranına sahipse (ağır engelli) bu kişilerden ÖTV alınmaz. O yüzden alınacak arabanın fiyatı da diğer engen oranlarına göre daha ucuza gelir. Hafif engelli raporuyla alınan bir araç 35.000 ise %90 özürlü raporuyla alındığı takdirde yaklaşık 29.000 civarına düşer.

Not: Bahsetmiş olduğumuz indirimler tahminidir, alınan yere göre değişiklik gösterebilir.

Engelli bireylerimizin bu araçları aldıktan sonra bazı yükümlükleri vardır;

%90 ve üzeri  engeli olan vatandaşımız alacağı aracı kendi kulanacaksa şayet ‘H’ tipi ehliyet almak zorundadırlar. Bu özründen dolayı arabanın donanım kısmında değişiklik yapmak istiyorsa, yetkili hastanelerden ‘Özel Donanımlı Araç Kullanabilir’ raporunu da almakla mükelleftir. Bu raporu alan engellinin dışında hiç kimse bu arabayı süremez kanunen yasaklanmıştır. Yasalara göre özel donanımlı ve eklenti yapılmış araçları sadece o donanımı kulanmak zorunda olan araç sahibi sürebilir.

Şayet engelli birey aracı kullanacak durumda değil ise ya özel şoför tutmak ya da üçüncü dereceye kadar yakın olan akrabalarından birisi sürmek zorundadır. Bu durumda yetkili kurumlara aracı sürecek şoförlerin isimleri de verilmelidir.

Emre Köme