Laptop bilgisayarlarda sorun denilince akla gelen ilk şey şüphesiz ki cihazların aşırı ısınmasıdır. Laptop ısınma sorunu birçok kullanıcının canını sıkan bilgisayarın aşırı derecede donmasına yol açan daha da ileri safhada cihazı güvenlik için otomatik kapatan bir sorun haline gelmektedir. Sizlere bu yazı dizimizde bu sorundan nasıl kurtulabilirsiniz bunu açıklayacağız. Öncelikle cihazınızdaki ısınma sorununun laptop fanından kaynaklandığından emin olmalısınız. Fanın doğru çalışıp çalışmadığını, cihazın fan kısmına kulağınızı yatırarak cihaz üstte kalacak şekilde fanı dinleyerek öğrenebilirsiniz. Fandan gelen sürtünme, aşınma sesi geliyorsa veya fanın dönme sesi hiç gelmiyorsa artık fan temizliği cihaz için kaçınılmazdır. Bu sorunları yaşayanlardan “bilgisayarım çok ısınıyor” sorununu sıkça duyarsınız…
Laptop temizliğine kalkışmadan önce üstünüzdeki elektriği boşaltmanız gerekmektedir. Bunun için elektrostatik masa ya da bileklik kullanabilirsiniz. Yoksa bahçe toprağına ya da saksı toprağına sürerek boşaltabilirsiniz.
Fan temizliği yapmak için gerekli ekipmanların ve cihazın teknik aksâmı hakkında bilgi ve becerisinin olması gerekir. Fan temizliği yapılacak cihazın önce bataryası çıkartılır birkaç dakika elektrikten arınması beklenir. Laptop fan temizliği yaparken tüm iç aksâmları çıplak el ile dokunacağımızdan vucüdümuzda bulunan elektrik yükünü de boşaltmamız gerekmektedir. Bunun için elektrostatik masa, elektrostatik bileklik ve elektrostatik masaya ihtiyaç duyacaksınız. “Bunları biz evde nereden bulalım?” diyebilirsiniz. O zaman ellerinizi herhangi bir saksı da bulunan çiçek toprağına veya bahçe toprağına sürüp birkaç dakika toprakla ellerinizi haşır neşir edebilirsiniz. Bu sizin vücuttaki elektrik yükünüzü toprağa boşaltır. Eğer bu önlemi almazsanız, anakart veya işlemciye dokunduğunuzda ufak bir elektrostatik dalga parçaların devrelerinde yanmaya sebep olacak ve cihazınız açılmayacaktır.
Elektrostatik deşarj olayını tamamlamamız laptop bilgisayarın fan temizliği kısmında ilk evreyi tamamladığımız anlamına geliyor. Biz hazırız laptop hazır o zaman başlayalım;
- Tornavida (Yıldız, ince uçlu yıldız, düz tornavida)
- Elektronik kabloları yuvalarından çıkarabileceğimiz cımbız
- Vidaları biraya toplayabileceğiniz mıknatıs veya bir kap
- Termal Ped veya termal macun
- Gres yağı. (Fanın dönmesi yavaşlamışsa)
- Kırılma veya delinme durumu olmuşsa HeatSink
Yukarıdaki malzemeleri aşama aşama kullanacaksınız. Cihazınızı kapalı konumda ve elektrik ile ilişiği kesilmiş durumda iken kapağını kapatıp ekranı aşağıda kalacak şekilde alt taban kısmının vidalarını tek tek dikkatle çıkartacaksınız. Vidalara çok fazla bastıracak veya çok fazla sıkma işlemi yaparsanız vida yuvaları anında kırılacaktır. Kırılan yuva tekrar vida kesinlikle tutmaz unutmayın.
Taban üzerindeki kapakları çıkarttığınızda “RAM, HDD, ODD” kısımlarına ulaşacaksınız. (Bazı laptoplarda bu değişebilir.) Bu kapakları çıkardıktan sonra ram, cd-sürücü ve hard diskinizi buradan çıkartıp bunun yanında ulaşabildiyseniz wireless kartını da çıkartıp temiz, nem ve toz olmayan bir alanda bekletin. Bundan sonra gözünüzün gördüğü her vidayı sökmek zorundasınız çünkü anakartı kaldırmanız gerekecek. Tüm vidaları söküp anakartı olduğu yerden hafif çekerek kaldırdıktan sonra laptop iskeletini bir kenara koyabilirsiniz; artık işiniz anakart ile…
Heat sink: İşlemcinin ısısını çekerek soğumasını sağlayan metal parça.
Anakartınızın fan kısmını düz tornavida ile söküp fanı heatsinkten ayıracaksınız. Fanı kablo kısmından ayırırsanız ki ayırırsanız daha iyi olur. Plastik kısmını çeşmenin altında yıkayabilirsiniz. Heatsink kısmı da bakır olduğundan onuda çeşmenin altında güzel bir şekilde yıkayabilirsiniz. Daha sonra saç kurutma makinesiyle uzaktan kurutup 10-15 dakika kadar bekletin. Nemli dahi kalmaması gerekmektedir. Daha sonra anakart üzerinde bulunan işlemci üzerindeki eski termal macunu veya termal pedi bez yardımıyla silin. Eczanelerden alabileceğiniz alkolle üzerini temizleyebilirsiniz. Bundan sonra temizlediğiniz kısımlardan ekran kartı üzerine termal ped, işlemci üzerine termal macun ekleyeceksiniz. Çok fazla geçmeden üzerine heatsinki yerleştireceksiniz. Heat sink vidaları çapraz olarak kapatılması gerekmektedir. Çapraz olarak vidalar kapatılırsa macunlar dışa akmaz ve kalıcı olarak fanı yıllarca idare eder. Dışarı taşma durumu olursa macunu çok sıkmışsınızdır. Heatsinki kaldırıp tekrar işlemleri baştan yapmanız gerekir.
Fan ve heatsink kısmı anakart üzerine yerleştirildikten sonra fan temizliği son bulmaya yaklaşıyor demektir. Anakart laptop iskeletinin içerisine giriş birimlerine dikkat ederek yerleştirilir. Özenle yerleştirilen anakartın üzeri üstkapak örtülerek vidalanır. Üzerine klavye takılarak, base (taban) kısmının vidaları eklenir. Base door kapaklarından önce sökülen hdd, cd-sürücü ve wireless kartı buraya eklenir.
Sorununuz ve görüşleriniz için yazımıza yorum yaparak bize görüşlerinizi iletebilirsiniz. Fan temizliği nasıl yapılır? Sorularınıza cevap bulmaya çalışacağız.
Bilgi İşlem Uzmanı
İsa Karabaş