Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve hissedilebilir şekilde artışını ifade eder. Diğer bir tanımı ise; nominal milli gelirin, bu gelirle satın alınan mal miktarına nazaran artması, yani şişmesi demektir. Örneğin, aylık enflasyon oranının % 5 olması, o ay içinde fiyatların genel seviyesinin diğer aya göre %5 oranında arttığını gösterir. Ya da yıllık enflasyonun %20 oranında arttığını düşünelim; geçen sene 40 Türk Lirasına aldığınız bir malı veya hizmeti bu yıl %20 genel artışla 44 Türk Lirasına alırsınız. Kısaca sizin paranız geçen seneye göre bu sene değer kaybetmiştir.

Enflasyon Çeşitleri Nelerdir?

Talep enflasyonu ve maliyet enflasyonu olmak üzere iki çeşit enflasyon vardır.

1) Talep Enflasyonu

Para arzının artması nedeniyle tüketim artar böylelikle toplam arzın toplam talebi karşılayamaması nedeniyle talep enflasyonu meydana gelir.

  • Para arzı artar.
  • Bankaların borç verme gücü artar .
  • Tüketiciler daha fazla borç alırlar ve ellerindeki para miktarı artar.
  • Tüketim çok fazla artar. Üretim buna ayak uyduramaz.
  • Enflasyon artar.

Arz:  Bir malın üreticilerinin belirli piyasa fiyatları ile satmaya hazır oldukları mal miktarına denir.

Talep: Malın tüketicilerinin belirli piyasa fiyatları ile o maldan almaya hazır oldukları miktarlara denir.

Para arzı: Belli bir dönemde ekonomide işlem ve yatırımlarda kullanılmaya hazır para miktarının tümüdür.

2) Maliyet Enflasyonu

Enflasyon, üretilen mal ve hizmetlerin maliyetinden kaynaklı bir artış ise buna maliyet enflasyonu denir. İşçi ücretlerinin artışı, dolaylı vergiler, yüksek faiz hadleri ithal malların fiyatlarındaki artışlar vb. fiyatların yükselmesine ve maliyet enflasyonun olmasına neden olur.

  • İşçi ücretleri, hammadde fiyatları  artar.
  • Maliyet artar.
  • Enflasyon artar.

Fiyatlar Genel Düzeyindeki Artışın TL’ye Etkileri

Enflasyonun paraya hem olumlu hem de olumsuz etkileri vardır. Kısaca parayı nasıl ve ne şekilde kullanmamız ile ilgilidir diyebiliriz. Paramızı enflasyondan korumanın en güzel yolu yatırım yapmaktır. Bu yatırım ürünleri ise; vadeli hesaplar, gecelik faiz veren hesaplar, borsa, forex, karma fonlar, likit fonlar veya gayrimenkul olabilir. Ülkemizdeki enflasyon %7.28 oranında, bunu veri olarak kabul edelim. Örneğin; elimizde 350 Türk Lirası paramız bulunsun, paramızı enflasyondan korumak için öyle bir yatırım yapmalıyız ki, bize en az %7.28 kar elde ettirsin. Elimizde bulunan paramızı %9.50 faiz oranı ile vadeli banka hesabımıza yatıralım. Böylelikle aldığımız %9.50 faiz oranıyla paramız enflasyondan hem etkilenmemiş olur hem de %2.22 oranında kazanç elde etmiş oluruz.

Paranızı değerlendirirken dikkat etmeniz gereken en önemli durum enflasyon oranının üzerinde bir getiri sağlayacak yatırım aracı seçmenizdir. Bu sayede hem paranızın değerini korumuş olursunuz hem de fazladan para kazanmış olursunuz.

Esma Toprak