Şimdi, size yediğiniz besinlerin bazılarında yaşayan bakteriler var ve bunları yemek size o kadar çok yararlı ki desem ne düşünürdünüz? Biliyorum insanların algısında genellikle bakteriler hastalık getiren, zararlı canlılar şeklinde yerini almış olsa da gerçekte durum tam olarak böyle değildir.
Yararlı bakteriler bizi hastalıklardan korur ve sindirim sistemimizin sağlıklı çalışmasında etkilidir. Bunların yanı sıra salgıladıkları bazı enzimler aracılığı ile östrojen seviyesini düzenler.
Kansere karşı vücutta bir savunma sistemi sağlayarak kansere neden olan maddelerin zararlarını azaltır. Bilerek ya da bilmeyerek de olsa insanlar ilk günden bugüne kadar bakterilerden yararlanmıştır. Bilimsel olarak ilgimizi çekmeye başlaması son 20-30 yılda olmuştur.
İnsanların bağırsağında hem yararlı hem de zararlı bakteriler vardır. Bu bakterilerin sayısının, insan vücudundaki hücre sayısından on kat daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.
İşte bu bakterilerin yararlılarının amacı zararlı bakterilerden daha önce bağırsaklarımıza yerleşmek ve orada zararlı bakterilerin tutunmasını engellemeye çalışmaktır.
Bu savaşı kazandıkları zaman bağışıklık sistemimiz güçlenmiş, sindirim sistemimiz stabil çalışmaya devam etmiş olur ama savaşı zararlı bakteriler kazanmaya başlamış ve zararlı bakterilerin sayısı artıyorsa sindirim sistemimizde aksamalar (ishal, kabız vb.) oluşmaya başlar ve bağışıklık sistemimiz gücünü kaybederek genel hastalıklara davetiye çıkarmış oluruz.
Böyle bir durumu yaşamamak için probiyotik açısından zengin gıdalar tüketmeliyiz. Tabii ki sadece bununla da bitmemektedir. Bitkisel ağırlıklı beslenerek (sebze ve meyve, baklagiller tüketimi) bağırsak florasının dengesini koruyabiliriz. Hayvansal protein ve yağlı yiyeceklere aşırı düşkünlük gösterirsek dengenin bozulmasına neden olabiliriz.
Çevremizde farkında olduğumuz ya da olmadığımız birçok probiyotik kaynağı olan gıdalar vardır. Biraz da bunlardan konuşmak gerekirse şöyle bir sıralama yapabiliriz:
Yoğurt; evde yaptığımız yoğurt, yoğurdun en doğal ve sağlıklı halidir. Probiyotik açısından da en zengin halidir. Bir kap yoğurtta milyarlarca iyi bakteri vardır. Hazır alınan yoğurtlarda birçok koruyucu madde bulunduğu için evde yapmak en sağlıklısıdır.
Kefir; probiyotik bakımından yoğurttan bile daha zengin bir kaynaktır. 10 ile 20 çeşit bakteriyi bünyesinde bulundurur. Kefiri evde yapmak da mümkündür bunun için doğal kefir danelerine ihtiyacımız vardır.
Turşu; sebze ve meyveleri pişirmeden sakladığımız bir yöntemdir bundan kaynaklı sebze ve meyvelerin içerisinde bulunan antioksidanları da kaybetmeden saklayabiliriz. Bunun dışında probiyotik bakımından da çok zengin bir gıdadır.
Yayık ayranı; tereyağı yaptıktan sonra geriye kalan ayran en doğal ayrandır ve probiyotik olarak çok zengindir. Marketlerden alınan ayranları probiyotik gıda olarak değerlendirmek doğru değildir.
Bazı peynirler; oluşma aşamasında bakterilerin görev aldığı peynirlerde oldukça probiyotik bulunur.
Probiyotik gıdalar bunlarla sınırlı değildir daha birçok gıdada karşımıza çıkarlar. İyi bakterilerimizin savaşı kazanması için desteğimize her zaman ihtiyaçları vardır. Bu yüzden sağlıklı beslenmeli, spor yapmalı ve yaşam kalitemizi üst seviyede tutmaya dikkat etmeliyiz.
Arzu Gülcan KURTULMUŞ