Türk dili en eski dillerden birisidir. En eski yazılı kaynaklara sahip dillerdendir. Dil yapısı olarak Sümerce de Türk dillerinden kabul edilmektedir. Türkiye Türkçesi olarak bilinen Türkçe, aslında Türk dillerinin yalnızca bir koludur. Genel olarak Türk Dili günümüzde Orta Asya, Acem Diyarı – Horasan (İran), Anadolu, Kafkaslar ve Doğu Avrupa bölgelerinde konuşulan dildir.
Moğolca ile karıştırılsa da aynı dil ailesinden sayılacak kadar yakın değil, farklı dil guruplarındandır. Bu yüzden Moğolca, Türk dili olarak kabul edilemez. Eski medeniyet dillerinden olan Hurrice ve Urartu dilleri, Türk dillerinden sayılmaktadır.
Türk Diline Dair
Macarcaya yakın, Sümerce ile benzerliği olan ve tek heceli kelimelerden türeyen sözcük dağarcığına sahip dildir. Oğuz, Kıpkaç, Karluk, Çağatay, Sibirya, Ogur (Bulgar) ve Halaç gibi dil guruplarına ayrılmıştır.
Oğuz Dil Gurubu: Türkiye Türkçesi, Azeri, Türkmen Türkçeleri, Oğuz Dil Gurubundadır. Biraz kulak aşinalığı olan kimse kolayca aralarında anlaşabilmektedir.
Kıpçak Dil Gurubu: Kazak, Tatar, Başkurt, Karakalpak ve Nogay Türkçeleri bu gurupta yer alır. Özgün halleriyle konuşulduğunda Oğuz ve Kıpçak gurubu Türkçe lehçeleri arasında anlaşma kolaydır. Ancak küreselleşme ve ayrımcı savaş politikaları yüzünden her dil ve lehçe içine çok sayıda farklı yabancı sözcük ve yapı girmiştir. Tercüman olmaksızın net anlaşmak an itibarıyla zordur.
Karluk Dil Gurubu: Özbek ve Uygur Türkçelerinin bulunduğu guruptur. Bazı kaynaklara göre Çağatay gurubu olarak da belirtilebilmiştir. Özbek ve Uygur arasında iletişim kolay olsa da yazı farklılığından dolayı anlaşmaları engellenmiştir.
Sibirya Dil Gurubu: Sibirya bölgesinde yaşayan Türk uluslarınca konuşulan Türk Dillerini içerir. Yakut, Dolgan, Tuva, Hakas ve Altay Türkçesi bu dil gurubundadır. Göktürkçe ve Eski Türkçeye en yakın hallerinin olduğu düşünülse de özgün ve en yakın hali Karluk ve Oğuz Türk Lehçesi olarak görülmektedir.
Ogur (Bulgar) Dil Gurubu: Çuvaş, Bulgar ve Hazar Türkçelerinin dâhil edildiği guruptur. Çuvaş Türkçesi az sayıda Çuvaş Türkü tarafından Rusya himayesindeki Özerk Çuvaş Cumhuriyetinde konuşulurken, Bulgar ve Hazar Türkçeleri artık konuşulmamaktadır.
Argu (Halaç) Dil Gurubu: Günümüz İran ve Afganistan bölgelerinde konuşulmakta olan, Halasça Türkçesinin yer aldığı dil gurubudur.
Türkçe, Oğuz grubunda yer alan, en yaygın konuşulan Türk dilidir. Türkiye ve Kıbrıs tarafından resmi dil olarak kabul edilmiştir. Anadolu’dan, Balkanlara uzanan geniş coğrafyada konuşulmakta ve en fazla eser – kaynak içerek Türk Dilidir. Bir kısım tarafından ayrı düşünülen “Osmanlıca” diye tasvir edilen dil, aslında Eski Türkçedir ve günümüz Türkçesinin adeta Arap harfleriyle yazılmış halidir. Dolayısıyla Türkçe olduğu için de muazzam bir kaynak ve kullanım alanına sahiptir.
Mevlüt TAPAN