Geçmişin iki katlı binasına sığan ilk bilgisayar yapıldığında sevinen insanoğlu günümüzde cebe girecek kadar küçülen bilgisayarların boyutunun küçülmesine yeterince sevinmiyor ve daha da ne kadar küçültebiliriz diye düşünüyor.

Teknoloji ile ilgilenen insanlar için bu elektroniksel sistemlerde kullanılan devre elemanları her zaman merak ve ilgi ile incelenmiştir. Peki nelerdir bu devre elemanları?

Elektronik ile ilgili en önemli devre elemanlarının başında dirençler gelmektedir. Direncin değeri ohm olarak ifade edilmekte ve dirençler elektrik akımına karşı bir engel görevi görmektedirler. Üzerinde yer alan renklere göre direncin değeri okunmaktadır. Ayarlı dirençler de bir direnç türü olarak yer almaktadır.

Başka bir devre elemanı ise kondansatörlerdir. İki iletkenin arasına konulan yalıtkan maddeler sayesinde kondansatörler üretilmektedir. Doğru akımı depo eden kondansatörler alternatif akıma karşı direnç görevi görmektedirler. Birimi fahrad olup daha çok alt katları kullanılmaktadır.

Transistörler elektroniğin olmazsa olmazları içerisinde yer almaktadırlar. Yarı iletkenler kullanılarak üretilen transistörler NPN ve PNP olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Beyz, emitör ve kollektör ayaklarına sahip olan transistörlerde beyz ayağına gelen gerilime göre transistör iletken ya da yalıtkan olmaktadır.

Entegreler denilen devre elemanları ise binlerce küçük devre elemanının küçük bir yapı içerisine sığdırılması sonucu meydana getirilmişlerdir. TTL, CMOS vb. tipleri vardır.

Bobinler de elektronik devrelerde kullanılan bir başka devre elemanıdır. Hem manyetik alanın oluşması hem de rezonansın sağlanmasından görevlidirler.

Bir transduser türü olan mikrofonlar ses enerjisini elektrik enerjisine çevirmektedirler.

Yine başka bir transduser türü olan hoparlörler elektrik enerjisini ses enerjisine çevirmektedirler.

Diyot denilen devre elemanları akımın tek yönde geçmesini sağlamaktadırlar. Bir nevi doğru akım temininde kullanılmaktadırlar.

Zener diyotlar ise üzerinde yazan gerilime ulaşıncaya kadar yalıtkan olup o değeri geçince iletken hale dönmektedirler.

Bir diyot gibi çalışan led lambalar da bir yönde akımın geçmesini sağlamaktalar, ancak akım geçtiğinde aynı zamanda ışık yaymaktalar.

Elektronik devrelerde aynı zamanda açma kapama düğmeleri, bakır plaketler, iletken teller ve yalıtkanlar da kullanılmaktadır. Bunlar da devrenin çalışması için olmazsa olmazlar içerisinde yer almaktadırlar.

Lütfi ŞAHİN